2023 rok ma przynieść rodzicom pewne zmiany dotyczące urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Czy urlop macierzyński i rodzicielski zostanie wydłużony? Przyjrzyjmy się tej kwestii bliżej i sprawdźmy, czego możemy się spodziewać!
Urlop macierzyński w 2023 roku
Zacznijmy od tego, ile trwa urlop macierzyński. Przywilej ten przysługuje matce od razu po narodzinach dziecka oraz do dwóch tygodni przed tym wydarzeniem. Jest jednak pewien warunek – w momencie porodu kobieta powinna posiadać ubezpieczenie chorobowe lub korzystać z urlopu wychowawczego. Długość urlopu macierzyńskiego jest zależna od liczby urodzonych dzieci przy jednym porodzie i wynosi kolejno:
- 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka,
- 31 tygodnie po urodzeniu dwójki dzieci,
- 33 tygodnie w przypadku urodzenia trojga,
- 35 tygodni w przypadku urodzenia czworga dzieci,
- 37 tygodni w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci.
Z nadejściem nowego roku pojawiła się tu jednak istotna zmiana dotycząca rodziców zastępczych. Wszedł w życie przepis mówiący o tym, że zasiłek macierzyński przysługuje także osobie objętej ubezpieczeniem chorobowym lub przebywającej na urlopie wychowawczym, która przyjęła pod opiekę dziecko do 14 roku życia i chce je przysposobić. Do tej pory z przywileju takiego korzystały jedynie rodziny zastępcze dla dzieci do 7 roku życia.
Wydłużony urlop rodzicielski
Zmiany czekają nas także w urlopie rodzicielskim. Nowelizacja Kodeksu pracy ma na celu dostosować się do unijnej dyrektywy, a ta zakłada przedłużenie urlopu z 32 do 41 tygodni (po urodzeniu jednego dziecka) oraz z 34 do 43 tygodni (w przypadku większej liczby dzieci).
Kolejna istotna zmiana dotyczy bardziej równego podziału obowiązków. W związku z tym każde z rodziców dziecka miałoby mieć zagwarantowane co najmniej 9 tygodni urlopu, które też nie mogłoby zostać przeniesione na inną osobę. Oznacza to, że jeśli ojciec nie wykorzysta tego okresu, urlop po prostu mu przepadnie. Najprawdopodobniej jednak rodzice będą mogli korzystać z urlopu rodzicielskiego w tym samym czasie.
Ile wynosi zasiłek macierzyński?
Postarać się o zasiłek macierzyński powinni świeżo upieczeni rodzice jak najszybciej po porodzie (nie później niż 21 dni po przyjściu dziecka na świat). Złożenie wniosku w formie pisemnej uprawnia ich do wypłacenia zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze.
Na urlopie macierzyńskim rodzicom należą się zatem następujące świadczenia:
- 100% wymiaru zasiłku (średnia z ostatnich 12 miesięcy pracy lub z pełnych przepracowanych miesięcy w ostatnim roku) wypłacany przez cały okres urlopu macierzyńskiego;
- 60% podstawy wymiaru zasiłku po zakończeniu urlopu macierzyńskiego i przejściu na urlop rodzicielski;
- 80% podstawy wymiaru, jeśli rodzic zdecyduje się na roczny urlop macierzyński (52 tygodnie), łącząc oba urlopy i składając wniosek o każdy z nich jeden po drugim;
Nowość, jaką chcą wprowadzić rządzący, wiąże się z podniesieniem kwoty zasiłku. Mama po urodzeniu dziecka miałaby 21 dni na złożenie wniosku o urlop rodzicielski, a wtedy świadczenie wzrosłoby do 81,5 procent podstawy wymiaru zasiłku.
Pytania związane z urlopami
Jak złożyć wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski?
Jeśli jesteśmy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, warto przygotować się na wszelkie formalności jeszcze przed urodzeniem dziecka. Dobrze jest również upewnić się, jakie zasady panują w naszej firmie, ponieważ niektórzy pracodawcy wymagają, aby wniosek o urlop macierzyński został złożony, a dla innych wystarczające jest dostarczenie odpisu aktu urodzenia dziecka.
W podaniu należy wpisać (w prawym górnym rogu) datę i miejscowość, a następnie swoje dane kontaktowe i dane pracodawcy. Następnie konieczne jest podanie imienia i nazwiska dziecka, jego daty urodzenia oraz wybrany wymiar urlopu macierzyńskiego.
Czy muszę wykorzystać cały urlop macierzyński?
Każda matka ma obowiązek ustawowy wykorzystać 14 tygodni urlopu macierzyńskiego i z tego prawa nie może zrezygnować. Dopiero pozostałe 6 tygodni można przekazać ojcu dziecka lub innemu członkowi rodziny, który może zająć się opieką nad maluchem.
Przeczytaj też: Najpiękniejsze cerkwie w Białymstoku i okolicach. Musisz je odwiedzić!
Czy poza urlopem macierzyńskim i rodzicielskim przysługują mi jeszcze jakieś wolne dni?
Po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego rodzicom przysługuje jeszcze urlop wychowawczy, który może trwać łącznie lub z przerwami aż 36 miesięcy. Jest on jednak bezpłatny, chyba że rodzina kwalifikuje się do zasiłku rodzinnego i zasiłku wychowawczego.
